Co to jest OPP?
Definicja organizacji pożytku publicznego
Organizacja pożytku publicznego, w skrócie OPP, to termin określający prawnie uznane podmioty, które działają non profit, czyli bez nastawienia na zysk. Kluczową cechą takich organizacji jest fakt, że całe wygenerowane przez nie środki finansowe muszą być przeznaczane wyłącznie na realizację ich statutowych celów. Nie ma mowy o podziale zysków między członków czy założycieli. OPP stanowią ważny filar społeczeństwa obywatelskiego, często wypełniając luki tam, gdzie działania sektora publicznego są niewystarczające lub niemożliwe. Ich działalność opiera się na pracy na rzecz publicznego dobra i wspierania różnych obszarów życia społecznego.
Ustawa o działalności pożytku publicznego i wolontariacie
Kwestie związane z funkcjonowaniem organizacji pożytku publicznego w Polsce są precyzyjnie regulowane przez Ustawę o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, uchwaloną 24 kwietnia 2003 roku. Ten kluczowy akt prawny określa, jakie podmioty mogą ubiegać się o ten status, jakie obowiązki się z nim wiążą, a także jakie przywileje przysługują organizacjom, które go uzyskają. Ustawa definiuje również, co rozumiemy przez działalność pożytku publicznego, wskazując na jej społecznie użyteczny charakter i powiązanie z realizacją zadań publicznych. Jest to fundament prawny dla całego sektora organizacji pozarządowych działających na rzecz społeczeństwa.
Status OPP: przywileje i obowiązki
Przywileje organizacji pożytku publicznego
Uzyskanie statusu OPP otwiera przed organizacją szereg istotnych przywilejów, które znacząco ułatwiają jej działalność i pozwalają na skuteczniejsze realizowanie celów statutowych. Najbardziej znanym i kluczowym przywilejem jest możliwość otrzymywania 1,5% podatku dochodowego od osób fizycznych. Jest to ogromne wsparcie finansowe, które stanowi jedno z głównych źródeł dochodów dla wielu OPP. Ponadto, darowizny przekazane organizacjom pożytku publicznego podlegają odliczeniu od dochodu, co stanowi zachętę dla darczyńców. Dodatkowo, OPP mogą korzystać z pewnych zwolnień podatkowych oraz mają ułatwiony dostęp do środków publicznych w ramach różnych programów i konkursów.
Obowiązki sprawozdawczości finansowej i merytorycznej
Posiadanie statusu OPP wiąże się również z konkretnymi obowiązkami. Jednym z najważniejszych jest konieczność prowadzenia sprawozdawczości finansowej i merytorycznej. Organizacje te muszą regularnie składać szczegółowe sprawozdania ze swojej działalności, obejmujące zarówno aspekty finansowe, jak i realizację celów statutowych. Sprawozdania te są jawne i dostępne dla społeczeństwa, co zapewnia transparentność działania. Dodatkowo, OPP muszą spełniać wymogi dotyczące struktury zarządczej – posiadać kolegialny organ kontroli lub nadzoru, odrębny od organu zarządzającego. Członkowie organów OPP nie mogą być również skazani prawomocnym wyrokiem za przestępstwo umyślne lub skarbowe, co gwarantuje uczciwość i rzetelność w zarządzaniu.
Jak uzyskać i stracić status OPP?
Aby uzyskać status OPP, organizacja pozarządowa, a także niektóre inne osoby prawne i jednostki organizacyjne (np. spółki kapitałowe niedziałające dla zysku, organizacje kościelne), musi spełnić szereg kryteriów określonych w ustawie. Wnioski o nadanie statusu OPP rozpatruje sąd rejestrowy. Po spełnieniu wymogów, sąd nadaje organizacji uprawnienia OPP. Status ten nie jest jednak nadany na zawsze. Organizacja może stracić status OPP w określonych sytuacjach, takich jak likwidacja organizacji, ogłoszenie jej upadłości lub wykreślenie z Krajowego Rejestru Sądowego (KRS). Utrata statusu może być również konsekwencją nieprzestrzegania przepisów prawa lub niewykonywania obowiązków sprawozdawczych.
Działalność pożytku publicznego i 1,5% podatku
Sfera zadań publicznych w działalności OPP
Działalność pożytku publicznego to szerokie pojęcie obejmujące działania społecznie użyteczne, prowadzone w sferze zadań publicznych. Do tej kategorii zalicza się wiele kluczowych obszarów, które mają bezpośredni wpływ na jakość życia społeczeństwa. Wśród nich wymienić można między innymi pomoc społeczną, ochronę zdrowia, edukację, wspieranie kultury, działania na rzecz ekologii, a także promocję zatrudnienia i rozwój lokalny. Organizacje OPP często koncentrują się na jednym lub kilku z tych obszarów, realizując projekty i programy mające na celu poprawę sytuacji w tych dziedzinach.
Jak przekazać 1,5% podatku dla OPP?
Przekazanie 1,5% podatku dla wybranej organizacji pożytku publicznego jest prostym i bardzo skutecznym sposobem na wsparcie jej działań. Wystarczy w odpowiedniej rubryce zeznania podatkowego (PIT-37, PIT-36, PIT-28, PIT-36L, PIT-39) wpisać numer KRS wybranej organizacji oraz kwotę stanowiącą 1,5% należnego podatku. Dodatkowo, można wskazać organizację, której chcemy przekazać 1,5% podatku dochodowego od osób prawnych. Warto pamiętać, że można również wskazać cel szczegółowy, na przykład konkretny projekt organizacji, który chcemy wesprzeć.
Wyszukiwarka OPP
Aby ułatwić darczyńcom wybór organizacji, której chcieliby przekazać wsparcie finansowe, dostępne są specjalne wyszukiwarki OPP. Najpopularniejsze z nich to wyszukiwarki dostępne na stronach internetowych takich jak pozytek.ngo.pl czy na stronie Ministerstwa Finansów. Pozwalają one szybko znaleźć organizację pożytku publicznego, wpisując jej nazwę lub numer KRS, a także przeglądać listy organizacji działających w konkretnych obszarach. Jest to niezwykle pomocne narzędzie w procesie wyboru organizacji, która najlepiej odpowiada naszym celom wspierania społeczeństwa.
OPP vs. Oddziały Prewencji Policji – czy to to samo?
Absolutnie nie. Termin OPP może być mylący, ponieważ używany jest w dwóch zupełnie różnych kontekstach. Chociaż obie formy skrótu składają się z tych samych liter, ich znaczenie jest diametralnie odmienne. Pierwsze OPP, o których mówiliśmy w tym artykule, to Organizacje Pożytku Publicznego, czyli fundacje i stowarzyszenia działające na rzecz społeczeństwa. Drugie OPP, czyli Oddziały Prewencji Policji, to jednostki policyjne. Są to specjalistyczne pododdziały Policji przeznaczone do działań zespołowych, często w sytuacjach wymagających interwencji w ramach pododdziałów zwartych. Do ich zadań należy ochrona porządku publicznego, zabezpieczanie zgromadzeń i imprez masowych, a także działania pościgowo-blokadowe. OPP Policji wykorzystują specjalistyczny sprzęt, taki jak armatki wodne czy wyrzutnie gazu łzawiącego. Jest to zatem całkowicie inny rodzaj instytucji, niezwiązany z działalnością społeczną czy finansowaniem z 1,5% podatku.
Cześć, jestem Dawid Jabłonowski i piszę artykuły na portalu radoscrodzicielstwa.pl. Piszę o wszystkim, od celebrytów, przez najnowsze wiadomości i wydarzenia na świecie, po tematykę związaną z rodzicielstwem.